TÌM HIỂU VỀ HIỆP ĐỊNH TPP
Chào bạn
I./ TPP là gì?
~ Hiệp định TPP với tên tiếng Anh là Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement là Hiệp định Đối tác Kinh tế Xuyên Thái Bình Dương. Lúc sơ khai ban đầu chỉ có 4 nước tham gia hiệp định TPP nên còn được gọi là P4.
II./ Các nội dung chính của Hiệp định TPP – P4:
- Hiệp định TPP có phạm vi điều chỉnh rộng, bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ tài chính do được đàm phán sau, vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS), rào cản kỹ thuật (TBT), chính sách cạnh tranh, sở hữu trí tuệ, mua sắm chính phủ và minh bạch hóa. Ngoài ra, hiệp định TPP còn có một chương về hợp tác và 02 văn kiện đi kèm về Hợp tác Môi trường và Hợp tác Lao động.
- Điểm nổi bật nhất của TPP - P4 là tự do hóa rất mạnh về hàng hóa. Thuế nhập khẩu được xóa bỏ hoàn toàn và phần lớn là xóa bỏ ngay từ khi Hiệp định có hiệu lực. Về dịch vụ, TPP - P4 thực hiện tự do hóa mạnh theo phương thức chọnbỏ, tất cả các ngành dịch vụ đều được mở, trừ một số ngành nằm trong danh mục loại trừ.
III./ Lịch sử hình thành và phát triển của TPP:
- Hiệp định TPP khởi nguồn là Hiệp định Đối tác kinh tế do nguyên thủ 3 nước Chi-lê, Niu Di-lân và Xinh-ga-po ( gọi là P3) phát động đàm phán nhân dịp Hội nghị Cấp cao APEC 2002 tổ chức tại Mê-hi-cô. Tháng 4 năm 2005, Bru-nei xin gia nhập hiệp định với tư cách thành viên sáng lập trước khi vòng đàm phán cuối cùng kết thúc, biến P3 thành P4.
- Đây là Hiệp định mang tính mở các thành viên APEC đều có thể gia nhập nếu quan tâm. Xinh-ga-po đã nhiều lần thể hiện mong muốn mở rộng TPP và sử dụng TPP như một công cụ để hiện thực hóa ý tưởng về Khu vực Mậu dịch Tự do Châu Á-Thái Bình Dương của APEC.
- Tháng 9 năm 2008, Mỹ tuyên bố tham gia TPP.
- Tiếp theo đó, tháng 11 năm 2008, Úc và Pê-ru cũng tuyên bố tham gia TPP.
- Năm 2006, Việt Nam cân nhắc cả về khía cạnh kinh tế và chính trị để nhận lời mời tham gia TPP, tuy nhiên Việt Nam chưa nhận lời mời này. Đến khi Mỹ quyết định tham gia TPP, Mỹ cũng đã mời Việt Nam cùng tham gia Hiệp định này, Việt Nam đã cân nhắc lại việc tham gia hay không tham gia TPP.
- Đầu năm 2009, Việt Nam quyết định tham gia Hiệp định TPP với tư cách thành viên liên kết. Tháng 11 năm 2010, sau khi tham gia 3 phiên đàm phán TPP với tư cách này, Việt Nam đã chính thức tham gia đàm phán hiệp định TPP. Trước đó, tháng 10 năm 2010, Ma-lai-xia cũng chính thức tham gia vào hiệp định TPP, nâng tổng số nước tham gia đàm phán lên thành 9 nước.
- Cho đến nay hiện có 12 nước thành viên của TPP bao gồm: Australia, Brunei, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Canada, Peru, Singapore, Vietnam, Mỹ và Nhật Bản.
- Cho tới nay, Hiệp định TPP đã trải qua 7 vòng đàm phán, lần lượt được tổ chức tại các quốc gia thành viên là Úc (vào tháng 3 - 2010), Hoa Kỳ (tháng 6 - 2010), Bru-nây (tháng 10 - 2010), Niu-di-lân (tháng 12 - 2010), Chi-lê (tháng 2 - 2011), Xinh-ga-po (tháng 3 - 2011) và Việt Nam (tháng 6 - 2011).
- Về nội dung đàm phán hiệp định TPP, hiện hơn 20 nhóm đàm phán đã bước vào giai đoạn thảo luận thực chất trên cơ sở các đề xuất và văn bản thể hiện quan điểm của mỗi quốc gia thành viên trong từng lĩnh vực cụ thể thuộc phạm vi của Hiệp định TPP. Một số nhóm đã đạt được những tiến bộ nhất định trong việc thu hẹp khoảng cách về quan điểm trong các lĩnh vực như mở cửa thị trường đối với hàng công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, đầu tư,...
- Ngoài các nội dung đàm phán mang tính truyền thống trong các FTA trên, các quốc gia thành viên còn tập trung thảo luận nhiều đề xuất và biện pháp để thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề liên quan tới hoạch định chính sách, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, phát triển chuỗi cung cấp và sản xuất giữa các nước thành viên, nâng cao sự tham gia của các doanh nghiệp vừa và nhỏ vào quá trình lưu thông hàng hóa giữa các quốc gia thành viên tham gia hiệp định TPP, thúc đẩy sự phát triển chung của các quốc gia thành viên TPP.
- Với mục tiêu duy trì tính “mở” của Hiệp định TPP, cơ chế kết nạp thêm thành viên mới trong tương lai và các bên có thể tiếp tục đàm phán những vấn đề phát sinh sau khi Hiệp định có hiệu lực. Các nhóm đàm phán cũng đang nỗ lực đưa ra nhiều đề xuất và biện pháp liên quan để bảo đảm Hiệp định TPP sẽ mang lại lợi ích nhiều nhất cho tất cả những nước đang và sẽ tham gia Hiệp định.
- Nét mới trong đàm phán Hiệp định TPP so với các FTA truyền thống trước đây là sự tham gia của doanh nghiệp, hiệp hội, tổ chức xã hội. Tại mỗi phiên đàm phán, các tổ chức trên luôn được tạo cơ hội để trao đổi thông tin cũng như bày tỏ quan điểm và nguyện vọng đối với các nội dung đàm phán của Hiệp định TPP thông qua các buổi hội thảo.
IV./ Những cơ hội và thách thức của Việt Nam khi tham gia Hiệp định TPP:
1./ Những cơ hội khi Việt Nam tham gia Hiệp định TPP:
- Tham gia vào Hiệp định TPP, một cấu trúc quan trọng của khu vực, sẽ giúp Việt Nam nắm bắt và tận dụng tốt hơn các cơ hội do quá trình tái cấu trúc cục diện quốc tế và khu vực cũng như xu thế hội nhập kinh tế trong khu vực đem lại.
- Tham gia Hiệp định TPP sẽ
giúp Việt Nam có thêm điều kiện hợp tác quốc tế để phục vụ chiến lược phát triển
kinh tế - xã hội, triển khai chiến lược hội nhập quốc tế nói chung và chiến lược
đối ngoại ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương nói riêng, nâng cao vị thế của Việt
Nam trên trường quốc tế.
- Thông qua Hiệp định TPP,
Việt Nam sẽ có cơ hội đàm phán để Hoa Kỳ mở cửa thị trường cho hàng hóa của Việt
Nam, để thúc đẩy xuất khẩu, kiềm chế nhập siêu. Bên cạnh đó, việc tham gia Hiệp
định TPP sẽ góp phần thúc đẩy hơn nữa đầu tư của Hoa Kỳ và các nước vào Việt
Nam. Cơ hội cho các doanh nghiệp có năng lực cũng như việc làm cho người lao động.
2./ Những thách thức khi Việt Nam tham gia Hiệp định TPP:
- Việc cam kết và thực hiện các cam kết khi đàm phán Hiệp định TPP sẽ đặt ra những thách thức: sức ép về mở cửa thị trường, cạnh tranh đối với các doanh nghiệp của Việt Nam, nhất là các Doanh nghiệp nhỏ vốn còn yếu, khả năng quản lý còn hạn chế. Nếu không có sự chuẩn bị tốt, nhiều ngành sản xuất và dịch vụ có thể sẽ gặp khó khăn.
- Tham gia Hiệp định TPP có thể gây ra một số
hệ quả như tình trạng phá sản và thất nghiệp ở các doanh nghiệp có năng lực cạnh
tranh yếu. Ngoài ra, kết quả đàm phán nội dung lao động trong Hiệp định TPP có
thể sẽ có tác động tới môi trường lao động ở Việt Nam.
- Để thực thi cam kết trong
Hiệp định TPP, Việt Nam có thể sẽ phải tiến hành điều chỉnh, sửa đổi nhiều quy
định pháp luật về thương mại, đầu tư, đấu thầu, sở hữu trí tuệ…
Với những kinh nghiệm có được
từ quá trình đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam thì tham gia TPP không phải là
một thách thức quá lớn đối với Việt Nam.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét