CÁC TÔNG PHÁI CHÍNH PHẬT GIÁO TẠI VIỆT NAM

CÁC TÔNG PHÁI CHÍNH PHẬT GIÁO TẠI VIỆT NAM

 I./ SỰ HÌNH THÀNH CÁC TÔNG PHÁI CỦA PHẬT GIÁO - VÌ SAO PHẬT GIÁO CÓ NHIỀU TÔNG PHÁI?

Từ khi Đức Phật khai sáng đạo Phật, Ngài thuyết pháp hơn 49 năm ở Ấn Độ. Ngài đã giáo hóa cho đủ mọi tầng lớp khác nhau trong xã hội, Đức Phật chưa từng dạy đệ tử phải phân chia đạo Phật ra thành các tông phái khác nhau, cũng chưa từng phân biệt những kinh điển đã thuyết dạy ra thành những phần giáo lý khác nhau.

Chúng ta tìm hiểu các nguyên nhân đạo phật phân chia nhiều tông phái:

1. / Từ thời Tất-đạt-đa Cồ đàm còn sống, ông đã dùng rất nhiều biện pháp, ngôn ngữ, cách thức và công cụ khác nhau, tuỳ theo trình độ, khả năng, hoàn cảnh của đối tượng để truyền giảng. Chính vì sự linh hoạt, mềm dẻo và phong phú trong Phật giáo đã dẫn đến nhiều lý giải khác nhau về các lời truyền giảng của ông.
2. / Khi đức Phật nhập diệt, một thời gian rất lâu sau đó kinh điển mới được ghi chép lại. Vì thế, trong số những người học Phật thời bấy giờ bất đồng về cách hiểu lời dạy của đức Phật. Những điểm bất đồng này là một trong những nguyên nhân đầu tiên dẫn đến sự phân chia các bộ phái ngay chính trên vùng đất mà đạo Phật đã ra đời.
3. /Sự khác biệt về môi trường xã hội, về trình độ nhận thức, về tập tục, văn hóa khác nhau ở những địa phương khác nhau mà đạo Phật truyền bá đến. Do có những khác biệt này mà đạo Phật có sự phát triển khác nhau ở mỗi vùng. Tuy vẫn giữ được những nét chung về tổng thể nhưng không khỏi có những khác biệt nhỏ về cách hiểu và vận dụng giáo pháp trong đời sống. Đạo Phật khi truyền sang Trung Hoa, Nhật Bản và cả nước ta Việt Nam cũng không tránh khỏi sự phân chia theo cách như trên.
4. / Khi số lượng người trong tăng đoàn đủ lớn thì việc khác biệt nhau về quan điểm là tất yếu, cùng các quan điểm khác nhau tạo các cuộc phân phái.
5. / Trong mấy trăm năm đầu hình thành giáo hội, thì việc ghi chép lại giáo lý chưa được tiến hành. Giáo lý chỉ được truyền miệng và đọc tụng bằng trí nhớ và thiếu hệ thống ghi chép chặt chẽ. Kinh văn chỉ nhớ, hiểu và đọc nên sẽ không giống nhau.
6. / Trong giáo hội xảy ra lòng tham một số cá nhân đã tìm cách giành quyền lãnh đạo cũng là nguyên nhân gây chia rẽ và phân phái.

Theo những nguyên tắc ấy, về mặt tổng quan các tông phái của đạo Phật sẽ không hề có sự khác biệt mâu thuẫn nhau, mà ngược lại còn mang tính bổ sung cho nhau để làm cho giáo lý đạo Phật được truyền dạy ra khắp nơi một cách hiệu quả nhất, đến với nhiều người nhất và là tôn giáo ít bạo động nhất. Hơn 2500 lịch sử, Phật giáo đã chứng minh rằng đây là một tôn giáo của hòa bình.

II./ CÁC TÔNG PHÁI CHÍNH CỦA PHẬT GIÁO VIỆT NAM:

1./ Thiền Tông:

Tổ Bồ Đề Đạt Ma là vị Tổ thứ 28 truyền thừa từ đệ nhất Tổ Ca Diếp. Từ Ấn Độ sang Trung Hoa hoằng dương chánh pháp, Ngài trở thành đệ nhất Tổ Thiền Tông Trung Hoa.

Nhiều thiền sư đã sang Việt Nam truyền bá thiền tông thời xưa như: Tỳ Ni Đa Lưu Chi, Vô Ngôn Thông, Thảo Đường, Nguyên Thiều (từ Trung Hoa sang Đồng Nai rồi lần ra Bình Định, Huế truyền bá Thiền Tông), Liễu Quán Thiệt Diệu.

Ở nước ngoài, có thiền sư Nhất Hạnh rất nổi tiếng trong cộng đồng người Việt ở hải ngoại và người ngoại quốc. Thiền sư Nhất Hạnh có du học ở Mỹ, vào thập niên 60 thiền sư lập dòng tu "Tiếp Hiện". Ngài là giám đốc Trường Thanh Niên Phụng Sự Xã Hội, thuộc viện Đại Học Vạn Hạnh. Ngài còn là một nhà văn lớn, hoạt động chống chiến tranh và hòa bình ở Việt Nam đã được nhà lãnh tụ của Mỹ, Martin Luther king, Jr. đề nghị giải Nobel về Hoà Bình. Thiền của ngài thuộc Như Lai Thiền.

Ở trong nước có thiền sư Thanh Từ, thuộc đoàn Như Lai sứ giả của Giáo Hội tăng già Nam Việt, đi thuyết pháp khắp các tỉnh thành. Thiền sư Thanh Từ chuyên giảng dạy về thiền, Ngài đã lập ra những tu viện như: Chơn Không, Thường Chiếu, Linh Chiếu... Thiền của Ngài có khuynh hướng Tổ sư Thiền.

Cả hai vị thiền sư Nhất Hạnh và Thanh Từ, thời thập niên 50 và 60 đều có ở chùa Ấn Quang, và có am thất ở vùng Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng.

2./ Tịnh Độ Tông:

Là một tông phái lấy pháp môn niệm danh hiệu A Di Đà, để cầu được vãng sanh về Tây Phương Cực Lạc do Đức Phật A Di Đà là Giáo Chủ. Tông này lấy Kinh Vô Lượng Thọ, Quán Vô Lượng Thọ, và Tiểu Bản A Di Đà làm căn bản.

Ngài Tuệ Viễn (334-416) là đệ nhất Tổ Tịnh Độ Tông Trung Hoa, tại Lư Sơn ngài dựng chùa Đông Lâm và trụ trỉ ròng rã 30 năm không hề xuống núi, nơi đây ngài lập ra hội Niệm Phật gọi là Bạch Liên Xã, có 123 người, trong đó có 18 vị gọi là "Đông Lâm Thập Bát Hiền".

Ở miền Nam, có cư sĩ Minh Trí thành lập "Tịnh Độ Cư Sĩ Phật Hội Việt Nam". Tổ đình đặt tại Minh Hưng Tự số 101 đường Lý Chiêu Hoàng, quận 6, thành phố Sài Gòn (Hồ Chí Minh ngày nay), xây cất năm 1934. Hội này chọn phương pháp Phước Huệ song tu lấy pháp môn niệm Phật làm căn bản. Mỗi chùa thuộc hội đều có một phòng thuốc Nam để hốt thuốc chữa bệnh miển phí cho đồng bào. Ngài Minh Trí được tôn xưng là Giáo chủ Tịnh Độ Cư Sỉ Phật Hội Việt Nam.

Năm 1955, chư Hòa Thượng Chơn Mỹ (trụ trì chùa Giác Hải Phú Lâm, Chợ Lớn) cùng Hòa Thượng Chơn Minh (trụ trì chùa Giác Chơn, Chợ Lớn) cùng ông Lý Trung Hiếu (Đốc công, Sở Công Chánh Sài Gòn) đã thành lập Giáo Hội Tịnh Độ Tông Việt Nam, trụ sở đặt tại chùa Giác Hải, sau dời về Liên Tông Tự, 145 đường Đề Thám, quận I, thành phố Sài Gòn ( Hồ Chí Minh ngày nay).

Các chùa thuộc hệ phái Non Bồng của Hòa Thượng Thích Thiện Phước, ở tổ đình Linh Sơn Cổ Tự trên núi Dinh, gần Thị Trấn Bà Rịa, cũng thuộc giáo hội Tịnh Độ Tông này, Hòa Thượng Thiện Phước đã viên tịch năm 1986, nay do ni sư Huệ Giác thống lãnh Tăng, Ni của gần 50 ngôi chùa khắp Miền Nam và Nam Trung Phần.

Tông môn này thực hành theo pháp môn Niệm Phật. Ngoài những thời công phu, chấp tác, vào 11 giờ đêm đều dành riêng một thời niệm Phật A Di Đà.

Chùa Nhất Nguyên Bửu Tự ở Xã Vĩnh Phú (Lái Thiêu), huyện Thuận An, tỉnh Sông Bé ( Bình Dương ngày nay), thì hàng năm đều có tổ chức Khóa Bá Nhật Niệm Phật (100 ngày đêm liên tục niệm Phật, khai kinh vào đêm mồng 7 tháng 8 và hoàn kinh vào đêm 16 rạng ngày 17 tháng 11, nhằm ngày vía Đức A Di Đà Phật). Mỗi năm phật tử từ Biên Hòa, Bình Dương, Tân An, Mỹ Tho, Gò Công, Bến Tre, Vĩnh Long, Long Xuyên... đều về đây tham gia khóa Niệm Phật.

Quan Âm tu viện, ở phường Bửu Hòa (gần Cầu Hang, Biên Hòa), thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, do ni sư Huệ Giác làm viện chủ.

Tịnh Độ Tông ngày nay có lẽ hệ phái Non Bồng, là một hệ phái lớn nhất có nhiều chùa từ miền Tây, miền Đông và miền Trung Việt Nam.

3./ Mật Tông:

Là một tông phái đặc biệt, do ba vị đại học giả của Mật giáo là Thiện Vô Úy, Kim Cương Trí, và Bất Không đem Mật giáo từ Ấn Độ truyền sang Trung Hoa gọi là Mật Tông hay Chơn Ngôn Tông.

Mật Tông có "tam mật", nêu về ý thú thực tiễn tu hành, khi tu tới Tam Mật Tương Ứng với nhau, tức là "Tức thân thành Phật", nghĩa là tay thì kiết ấn "Thân mật", miệng đọc chú "Khẩu mật", ý trụ Tam ma địa "Ý mật".

Ở Huế có Mật tông lưu truyền, thập niên 60, Hội Phật Học Nam Việt có thỉnh chư Tăng từ Huế vào chùa Xá Lợi làm lễ Trai Đàn Cứu Tế, những vị Tăng nầy đã hành lễ theo nghi thức Mật Tông Trung Hoa.

4./ Phật giáo Nguyên Thủy:

Phật giáo Nguyên Thủy tức là Giáo Phái Tiểu Thừa, kinh điển theo Pali tạng, ăn mặn mỗi ngày một bữa ăn vào giờ Ngọ (12 giờ trưa) cũng tụng kinh và ngồi thiền.

Phái này do Hòa Thượng Hộ Tông lập ra, ngài tục danh là Lê văn Giảng, sanh năm 1893 tại làng Tân An, quận Tân Châu, tỉnh Châu Đốc, ngài có bằng Bác sĩ thú y và lập nghiệp tại Kampuchea. Năm 1936, ngài quyết chí thực hành Lục Độ Ba La Mật. Ngài bỏ tiền ra xây trường học để dạy tiếng Pali, cất một ngôi chùa ở Kampuchea để cho Việt kiều có nơi thọ Bát quán trai.

Đến năm 1939, theo lời thỉnh cầu của cư sĩ kỹ sư Nguyễn văn Hiếu, Ngài Hộ Tông về Tịnh Xá ở Gò Dưa, Thủ Đức mở đạo.

Năm 1949 ngài Hộ Tông cùng ông Nguyẽn văn Hiếu đứng ra xây chùa Kỳ Viên Tự - Jetavana Vihara, số 610 đường Nguyễn Đình Chiểu, quận 3, thành phố Sai Gon.

Năm 1958 Giáo Hội Phật Giáo Nguyên Thủy được thành lập, ngài Hộ Tông giữ chức Tăng Thống đầu tiên đến năm 1974.

Gíáo Hội Phật giáo Nguyên Thủy và Hội Phật giáo Nguyên Thủy đều có tham gia thành lập Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất vào ngày 20 tháng 11 năm 1963 tại chùa Xá Lợi Sai Gòn.

5./ Giáo Phái Khất Sĩ:

Giáo phái này do Tổ Sư Minh Đăng Quang thành lập. Tổ sư thế danh là Nguyễn Thành Đạt tự Lý Huờn, sanh ngày 26 tháng 9 năm Quý Hợi (nhằm 4-11-1923) tại làng Phú Hậu, tổng Bình Phú, quận Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long. Mùa Xuân năm 1944, Ngài ở Hà Tiên tham thiền, thâm nhập lý pháp. Đến rằm tháng Bảy năm này chủ chùa Linh Bửu Tự làng Phú Mỹ, tỉnh Mỹ Tho, thỉnh ngài về trụ trì, Ngài khai đạo từ đó.

Theo tôn chỉ của giáo phái này, người Du Tăng khất sĩ: Với bộ áo vàng choàng một bên, đầu đội trời, chân đạp đất, trong người không giữ tiền bạc, tay bưng bỉnh bát, nhà sư đi khắp nẽo đường đất nước hành đạo, hóa duyên.

Năm 1966, Giáo Hội tăng Gìa Khất Sĩ Việt Nam được thành lập, có pháp viện Minh Đăng Quang ở ngã ba Cát Lái, xa lộ Biên Hòa. Hội đồng lãnh đạo trung ương gồm Viện Chỉ Đạo do Thượng Tọa Giác Nhiên làm Tổng Trị Sự.

6./ Phật Giáo Hòa Hảo:

Tông phái này do Đức Huỳnh Giáo Chủ khai sáng, Ngài tên thật là Huỳnh Phú Sổ, sinh năm Kỷ Mùi 1919, tại làng Hòa Hảo, quận Tân Châu, Tỉnh Châu Đốc.

Phật giáo Hòa Hảo truyền bá phật giáo trong giới nông dân, tu tại gia, có tôn chỉ "Học Phật, Tu Nhân", thực hành tứ ân: Ân Tổ tiên cha mẹ; Ân Đất Nước; Ân Tam Bảo; Ân Đồng Bào Nhân loại. Triệt để bài trừ mê tính như đốt vàng mã, thầy bùa, thầy pháp ... không cất chùa mới, chỉ cất Độc Giảng đường để ngày rằm, mồng một, tín đồ đọc Sấm giảng, đó là những lời răn dạy, khuyến tu của Ngài theo thể văn vần.

Tín đồ Phật giáo Hòa Hảo cũng quy y tam bảo, giữ ngũ giới, ăn tứ trai, thập trai và trường trai, đàn ông để búi tóc và râu, trong nhà có một bàn thờ Cửu Huyền thất tổ, bên trên là tấm trần điều, tượng trưng cho tịnh độ, ngoài sân có bàn thờ thông thiên.

Nguồn sưu tầm sách phật giáo!