CHỮ ĐẠO TRONG PHẬT GIÁO VÀ ĐẠO ĐỨC NGÀY NAY

CHỮ ĐẠO TRONG PHẬT GIÁO VÀ ĐẠO ĐỨC NGÀY NAY

Chữ “”Đạo”” (道), theo chữ Hán nghĩa đen là con đường hay đường đi, nghĩa bóng là con đường, phương hướng, đường lối dẫn dắt con người đi đến mục tiêu hay lý tưởng nào đó. Về Đạo thì có: Thiên đạo, Nhơn đạo, Trí đạo, Tâm đạo, tất cả đều có cùng chung một nền tảng cơ bản là dựa trên cái Thiện, cái Đẹp, Tự Nhiên trong sáng lành mạnh và Chân Chính để mưu cầu Hạnh Phúc và An Bình cho con người, khuyên con người làm lành tránh dữ. Chữ ĐẠO (道) mà chúng ta đang hướng đến cũng chính là ĐẠO ĐỨC.

Một chơn sư đã dạy rằng:

“Đạo chẳng đâu xa, ở tại người,

Lương tâm thiện tánh sẵn trong ngươi.

Tồn tâm dưỡng tánh đừng phai lợt,

Phản chiếu hồi quang Đạo sáng ngời”.

Có nghĩa Đạo là Lương tâm, Thiện tánh, nó có ngay trong con người, cứ nhìn thẳng trở vào Tâm Tánh của chính mình thì sẽ thấy Đạo. Đạo do lòng Thành Tín hiệp lại, tức là Đạo ở trong Tâm, Làm Phải, Làm Lành, Từ bi, Bác ái.

Ý NGHĨA CHỮ ĐẠO THEO QUAN NIỆM CỦA NHÂN THẾ NGÀY NAY:

Theo ý nghĩa thông thường thì Đạo là những tính tốt của con người hay gọi chung là đạo đức. Đạo đức là những điều lành điều tốt bao gồm các hành vi như: phải có lòng thương yêu mới tức tánh lương thiện. Con người làm điều nghĩa hiệp, từ đó có được cảm tình, và cảm hóa được mọi người xung quanh mình. Từ đó mọi người chung quanh mới biết làm lành và tu dưỡng. Từ đó lan rộng ra trong cộng đồng, xã hội nhơn nghĩa đại đồng.

Ngày nay Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, và có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của xã hội. Đạo đức được hiểu “Là hệ thống các quy tắc, chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con người tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù họp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội”.

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, các quy tắc, chuẩn mực của đạo đức dần biến đổi. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa là các giá trị đạo đức cũ hoàn toàn mất đi, thay vào đó là các giá trị đạo đức mới. Các giá trị đạo đức ở Việt Nam hiện nay là sự kết hợp sâu sắc truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc với xu hướng tiến bộ của thời đại, của nhân loại.

Đó là tinh thần cần cù, sáng tạo, yêu lao động, tình yêu quê hương, đất nước gắn liền với Tổ Quốc, sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, có lối sống văn minh, lành mạnh, có tinh thần nhân đạo và tinh thần quốc tế cao cả.

Tóm lại đạo đức có giá trị trong quá trình tổ chức thiết lập, duy trì trật tự, ổn định và phát triển xã hội. Đạo đức điều chỉnh hành vi con người, tự nguyện, tự giác, không vụ lợi. Đạo đức góp phần nhân đạo hóa con người và xã hội loài người, giúp con người sống thiện, sống có ích. Đạo đức thể hiện bản sắc dân tộc trong quan hệ quốc tế. Đạo đức góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội.
Xã hội ngày nay cần giáo dục đạo đức, lối sống giúp cho mỗi cá nhân tại nhà trường, gia đình, nhẳm nâng cao trình độ nhận thức về các giá trị đạo đức, lối sống từ đó tự điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp với những chuẩn mực đạo đức, lối sống của xã hội. Nhằm khắc phục những quan điểm lạc hậu, sự lệch chuẩn các giá trị đạo đức truyền thống, những thói hư tật xấu hay những hiện tượng phi đạo đức. Tuổi trẻ cần học tập, rèn luyện, nâng cao kiến thức, kỹ năng, tư tưởng, lối sống, để có trách nhiệm với gia đình và xã hội.